Thị trường bất động sản Trung Quốc có thể làm ‘chao đảo’ cả nền kinh tế Mỹ

(ĐTTCO) - ‘Khối u’ Evergrande Group đã khiến giới kinh tế và chính trị Trung Quốc ngày càng khắc nghiệt hơn đối với lĩnh vực BĐS.
Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.

“Liều thuốc khắc nghiệt” có chữa được bệnh?

Các nhà kinh tế Trung Quốc cho biết cuộc đàn áp của Bắc Kinh đối với lĩnh vực BĐS và nợ của chính quyền địa phương có thể gây hại nhiều hơn là có lợi cho các nền kinh tế cấp tỉnh trong bối cảnh lo ngại về tăng trưởng quốc gia.

Một số nhà kinh tế trong nước đã gọi các chính sách thắt chặt hơn của Bắc Kinh là quá khắc nghiệt và có khả năng tự đánh mất mình, điều này có thể sẽ khiến chính quyền các tỉnh phải vật lộn kiếm sống.

Xu Gao, trợ lý chủ tịch kiêm nhà kinh tế trưởng của Bank of Quốc tế Trung Quốc, đã cảnh báo: “[Các cuộc đàn áp] không thể thực sự xoa dịu những rủi ro trong kinh tế vĩ mô, nhưng thay vào đó, có thể sẽ buộc nền kinh tế Trung Quốc từ bỏ những thế mạnh đặc biệt của mình và từ bỏ một động lực tăng trưởng kinh tế quan trọng.”

Thông điệp thận trọng của trợ lý Xu làm dấy lên những nghi ngờ ngày càng tăng về “liều thuốc khắc nghiệt” của Trung Quốc trong bối cảnh sản lượng ngành xây dựng và BĐS thu hẹp và đầu tư cơ sở hạ tầng chậm chạp, khiến tổng sản phẩm quốc nội của quốc gia này chững lại ở mức 4,9% trong quý III.

Theo số liệu thống kê chính thức, tốc độ tăng trưởng doanh thu giao dịch đất đai của các chính quyền địa phương Trung Quốc đã giảm xuống 8,7% trong chín tháng đầu năm nay, so với mức tăng trưởng 67,1% trong giai đoạn tháng 1 và 2 một năm trước.

Ông kêu gọi chính phủ chi tiêu nhiều hơn cho cơ sở hạ tầng mới như năng lượng mới, phương tiện năng lượng mới, công nghệ thông tin và các dự án kinh tế kỹ thuật số.

Lời phê bình hiếm hoi cũng được đưa ra trước Hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương, dự kiến diễn ra vào tháng tới để xác nhận các ưu tiên kinh tế của Trung Quốc cho năm 2022.

Giảm thiểu rủi ro tài chính là một trong ba ưu tiên kinh tế mà Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đặt ra cách đây 4 năm, dẫn đến việc xem xét kỹ lưỡng khoản nợ của chính quyền địa phương tiềm ẩn trong các phương tiện tài trợ của chính quyền địa phương (LGFV) và lĩnh vực BĐS quá nóng. Giới lãnh đạo Trung Quốc cũng coi giá nhà tăng là một rào cản đối với mục tiêu thịnh vượng chung.

Guan Qingyou, nhà kinh tế trưởng và là chủ tịch của Học viện Tài chính Cao cấp Rushi, cảnh báo rằng lĩnh vực BĐS có khả năng bị “hạ cánh khó khăn” nếu không có sự hỗ trợ của chính sách, với nhiều vụ vỡ nợ hơn có thể gây ra rắc rối lớn hơn cho nền kinh tế.

Do đó, ông kỳ vọng một "bước ngoặt lớn" vào năm 2022 vì thất bại trong lĩnh vực BĐS sẽ "không phải là chuyện nhỏ", ông viết trong một bài đăng trên Weibo vào tuần trước.

Cuộc khủng hoảng ngày càng... hoảng?

Trong một diễn biến khác, các chuyên gia tư vấn hàng đầu của Trung Quốc gặp gỡ các nhà phát triển đại lục, các ngân hàng khi cuộc khủng hoảng thanh khoản của lĩnh vực BĐS ngày càng sâu sắc.

Cuộc họp hôm 8-11 bao gồm các đại diện từ China Vanke, Kaisa Group, Ping An Bank, China Citic Bank, China Construction Bank và CR Trust, Reuters đưa tin trích dẫn một nguồn tin giấu tên.

Tại cuộc họp với Trung tâm Nghiên cứu Phát triển của Hội đồng Nhà nước, Kaisa có trụ sở tại Thâm Quyến kêu gọi các công ty nhà nước giúp các công ty tư nhân cải thiện tính thanh khoản của họ thông qua việc mua lại dự án và mua lại chiến lược. Các vấn đề khác về tình trạng của lĩnh vực BĐS, rủi ro và quan điểm về thuế tài sản sắp tới cũng được thảo luận, The Paper đưa tin.

Kaisa là nhà phát triển mới nhất trong ngành BĐS có đòn bẩy tài chính cao của Trung Quốc đang phải đối mặt với tình trạng khó khăn về thanh khoản, do việc hạn chế cho vay khó khăn của ngân hàng trung ương kết hợp với tâm lý người tiêu dùng yếu nhất trong nhiều năm đè nặng lên các nhà phát triển. Cuộc khủng hoảng lan ra từ Tập đoàn Evergrande của Trung Quốc. Nhà phát triển mắc nợ nhiều nhất thế giới bị đè nặng bởi khoản nợ hơn 300 tỷ USD, bao gồm hàng tỷ khoản phí phải trả cho hàng nghìn nhà cung cấp, nhà cung cấp và đại lý bán hàng.

Nhà phát triển Kaisa đã đưa 18 dự án BĐS rộng 1,45 triệu mét vuông (15,6 triệu feet vuông) ở Thâm Quyến vào khối đấu giá, với tổng giá trị ước tính khoảng 81,82 tỷ nhân dân tệ (12,8 tỷ USD).

Trong một tuyên bố trên trang web của mình vào cuối ngày 8-11, Kaisa cho biết họ đang thực hiện các biện pháp để giải quyết các vấn đề và đang tìm kiếm lời khuyên từ các nhà đầu tư trong các sản phẩm quản lý tài sản của mình về các giải pháp thanh toán khả thi.

“Hiện tại, tổng giá trị tài sản của Tập đoàn Kaisa lớn hơn các khoản nợ phải trả và có đủ tài sản chất lượng cao có thể được xử lý để cung cấp cho các nhà đầu tư khoản thanh toán tiếp theo của các sản phẩm của cải”, tập đoàn cho biết trong tuyên bố.

Evergrande có dấu hiệu khởi sắc?

Nhà phát triển BĐS có liên quan đến Trung Quốc Evergrande Group đã huy động được khoảng 1,12 tỷ HKD (144 triệu USD) bằng cách bán bớt cổ phần của mình trong công ty internet HengTen Networks Group khi tập đoàn này phải đối mặt với một loạt các khoản thanh toán lãi suất cho khoản nợ nước ngoài của mình.

Evergrande đã bán 530 triệu cổ phiếu trong một loạt vụ mua bán kể từ 4-11, giảm cổ phần tại HengTen có trụ sở tại Hồng Kông từ 26,55% xuống 20,82%, theo hồ sơ pháp lý với sàn chứng khoán Hồng Kông.

Nhà phát triển mắc nợ nhiều nhất thế giới, Evergrande đã nắm giữ phần lớn cổ phần của HengTen vào gần đây vào tháng 1, nhưng đã giảm đáng kể cổ phần của họ trong những tháng gần đây như một phần của một loạt vụ bán tài sản để cố gắng quản lý tổng cộng 1,97 nghìn tỷ nhân dân tệ (308 tỷ USD) nợ phải trả.

Cổ phiếu của HengTen giảm mạnh trong năm nay, mất khoảng 132 tỷ HKD vốn hóa thị trường kể từ 17-2 khi đạt mức vốn hóa thị trường cao nhất trong gần một thập kỷ. Cổ phiếu của công ty đã tăng tới 7% trong 9-11  sau khi bán cổ phiếu Evergrande.

Trong những tuần gần đây, Evergrande đã cố gắng thể hiện tốt tình hình, đăng ảnh trên tài khoản WeChat của các công nhân xây dựng về sự phát triển của nó và cho biết họ tiếp tục giao căn hộ cho người mua nhà.

Nhà phát triển còn lâu mới ra khỏi rừng vì họ phải đối mặt với hạn chót 11-11 để thực hiện khoản thanh toán lãi quá hạn khoảng 148 triệu USD và có các khoản thanh toán bổ sung cho các trái phiếu nước ngoài sẽ đến hạn vào cuối tháng này và vào tháng 12.

Các nhà phát triển khác, bao gồm Fantasia Holdings Group, Modern Land (Trung Quốc) và Sinic Holdings Group, đã vỡ nợ trong những tuần gần đây, làm gia tăng lo ngại về mức nợ cao trong lĩnh vực BĐS của Trung Quốc.

Các nhà quản lý Trung Quốc đã thiết lập chính sách “ba lằn ranh đỏ” đối với các nhà phát triển vào năm ngoái trong nỗ lực ngăn chặn bong bóng giá BĐS đầu cơ. Chính sách hạn chế khả năng các nhà phát triển không đáp ứng được các biện pháp đó tiếp tục vay vốn từ ngân hàng, điều này đã làm mất đi nguồn thanh khoản quan trọng đối với Evergrande và các nhà phát triển mắc nợ khác.

Fed cảnh báo "rủi ro" cho nền kinh tế Mỹ

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ đã cảnh báo trong cuộc kiểm tra sức tài chính nửa năm trong đêm rằng căng thẳng trong lĩnh vực BĐS của Trung Quốc có thể gây ra “một số rủi ro” cho hệ thống tài chính Mỹ, chỉ ra những lo ngại gần đây xung quanh China Evergrande Group, nhà phát triển BĐS mắc nợ nhiều nhất thế giới.

Trong Báo cáo ổn định tài chính mới nhất của mình, ngân hàng trung ương Mỹ cho biết việc Bắc Kinh giám sát quy định liên tục đối với mức nợ doanh nghiệp có khả năng gây căng thẳng cho lĩnh vực BĐS và các doanh nghiệp mắc nợ cao khác, điều này có thể dẫn đến sự lan tỏa đối với các công ty tài chính, sự điều chỉnh đột ngột của giá BĐS hoặc giảm ‘sự thèm muốn’ của các nhà đầu tư tại đại lục.

Nhà phát triển Thâm Quyến đã cố gắng tránh vỡ nợ bằng cách hoàn trả một số khoản thanh toán bị bỏ lỡ trong thời gian ân hạn 30 ngày, cung cấp một số lượng nhà nhỏ hơn và trả nợ cho các nhà cung cấp.

Goldman Sachs Asset Management đã thêm “lượng rủi ro khiêm tốn” thông qua trái phiếu nước ngoài có lợi suất cao do các nhà phát triển BĐS Trung Quốc phát hành, với một nhà quản lý danh mục đầu tư cho biết thị trường đã đánh giá quá cao rủi ro lây nhiễm.

Các rủi ro về luật pháp và tài sản của Trung Quốc được các chuyên gia thị trường khảo sát bởi các nhân viên của Fed được coi là một trong ba rủi ro hàng đầu đối với sự ổn định tài chính của Mỹ trong vòng 12-18 tháng tới, vượt trội hơn chỉ bởi lạm phát dai dẳng và các biến thể kháng vaccine của Covid-19. Fed đã tiến hành khảo sát 26 điểm tiếp xúc thị trường trong khoảng thời gian từ tháng 8 đến giữa tháng 10.

Những người tham gia thị trường cũng nêu quan ngại về khả năng leo thang căng thẳng Mỹ-Trung là một nguy cơ khác có thể gây mất ổn định thị trường, đặc biệt là xung quanh Đài Loan.

Fed cảnh báo riêng rằng những diễn biến bất lợi ở các nền kinh tế thị trường mới nổi khác được thúc đẩy bởi việc thắt chặt lãi suất cũng có thể tràn sang Mỹ.

“Việc thắt chặt các điều kiện tài chính một cách mạnh mẽ, có thể được kích hoạt bởi sự gia tăng lợi tức trái phiếu ở các nền kinh tế tiên tiến hoặc suy giảm tâm lý rủi ro toàn cầu, có thể đẩy chi phí trả nợ đối với các chủ quyền và doanh nghiệp của EME [nền kinh tế thị trường mới nổi], kích hoạt dòng vốn chảy ra ngoài và gây căng thẳng Các hệ thống tài chính của EMEs,” ngân hàng trung ương cho biết.

Các tin khác