Đường đi 20 tỷ USD cỗ máy rửa tiền Nga

(ĐTTCO) -Tuần qua, nhiều hãng truyền thông đồng loạt tiết lộ cách hoạt động của một hệ thống rửa tiền quy mô lớn chưa từng có, gần như mang tính công nghiệp, giúp giới nhà giàu, các chính trị gia biến chất từ Nga, rửa hơn 20 tỷ USD thông qua nhiều ngân hàng châu Âu khác nhau.

(ĐTTCO) -Tuần qua, nhiều hãng truyền thông đồng loạt tiết lộ cách hoạt động của một hệ thống rửa tiền quy mô lớn chưa từng có, gần như mang tính công nghiệp, giúp giới nhà giàu, các chính trị gia biến chất từ Nga, rửa hơn 20 tỷ USD thông qua nhiều ngân hàng châu Âu khác nhau.

Số tiền khổng lồ này được cất giữ tại nhiều ngân hàng nổi tiếng hàng đầu thế giới như HSBC, Bank of China hay Royal Bank of Scotland (RBS). Nhờ đó, người thụ hưởng tiếp tục cuộc sống đế vương trên khắp thế giới. Theo kênh truyền hình France24, tai tiếng rửa tiền này được tiết lộ nhờ một tổ hợp phóng viên điều tra về tội phạm có tổ chức và tình trạng tham nhũng ở Đông Âu (Organized Crime and Corruption Reporting Project-OCCRP) cùng phối hợp với nhật báo Anh The Guardian và tờ Suddeutsche Zeitung của Đức.

Trả lời nhật báo The Guardian, một nhà điều tra Anh cho biết từ năm 2010-2014, một nhóm khoảng 500 người đã chuyển ra khỏi lãnh thổ Nga khối lượng tiền rất lớn “rõ ràng là ăn cắp hay có nguồn gốc tội phạm”. Ít nhất 20,7 tỷ USD đã được rửa, nhưng số tiền thật của cỗ máy tội phạm rộng lớn này có thể lên đến 80 tỷ USD.

Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.

Đây là trường hợp chưa từng có, được thực hiện nhờ một hệ thống vô cùng tinh vi để cất tiền vào nơi an toàn. “Cỗ máy rửa tiền Nga” (tên do các nhà điều tra đặt) hoạt động từ năm 2014 và tiến hành theo nhiều giai đoạn. Trước hết, 2 công ty bình phong được thành lập ở một nước thuộc Liên minh châu Âu (EU), trong đó Anh là ưu tiên số một.

Công ty thứ nhất cho công ty thứ hai vay một khoản tiền khống (chỉ tồn tại trên giấy tờ). Khoản tín dụng này được một hoặc nhiều doanh nghiệp Nga bảo lãnh và luôn có một công ty ở Moldova đóng vai trò quan trọng trong đội ngũ bảo lãnh này. Sau đó, công ty thứ hai tuyên bố không có khả năng thanh toán khoản nợ “ảo”. Như vậy, công ty cho vay tín dụng sẽ quay sang các nhà bảo lãnh.

Vì một trong số đó mang quốc tịch Moldova, vụ việc sẽ được đưa ra tòa án của nước này, nơi các thẩm phán “dễ dãi” xác nhận thực tế của khoản nợ. Vậy là các nhà bảo lãnh Nga có thể chuyển tiền một cách hợp pháp. Tiền được chuyển từ Nga vào một tài khoản trong một ngân hàng Moldova. Tiếp theo, số tiền trên lại được chuyển sang một ngân hàng tại Latvia… có nghĩa là nằm trong EU. Từ đó, tiền có thể giao dịch tự do hơn trong phần còn lại của khối và trên khắp thế giới.

Các ngân hàng Anh, như HSBC, RBS, Barclays… đã nhận được 740 triệu USD từ các công ty bình phong đăng ký tại Anh phục vụ cho các tỷ phú Nga. Khi The Guardian liên lạc để tìm hiểu tại sao nguồn gốc của những khoản tiền này lại chưa bao giờ được xác minh, các ngân hàng liên quan đều tránh trả lời. Tại Pháp, nhóm điều tra OCCRP đã tìm được dấu vết của 135.000USD được thanh toán cho một khách sạn hạng sang ở Courchevel, trên dãy núi Alpes. Hơn 45.000USD được chi trong các cửa hàng thương hiệu lớn của Pháp hay khoảng 396.000USD được thanh toán cho các tiệm kim hoàn. Tổng cộng, 52 triệu EUR từ số tiền bẩn này đã được tiêu ở Pháp từ năm 2011-2014.

Nếu như đường dây rửa tiền và các kiểu chi tiêu được tìm hiểu rõ, hiện vẫn còn nhiều thắc mắc về những người thụ hưởng thật sự từ hệ thống này. Nhóm điều tra OCCRP khẳng định tìm ra được danh tính của 3 người: Alexei Krapivin, con trai của một cựu cố vấn của Tổng thống Vladimir Putin và là người đứng đầu ngành đường sắt Nga; Georgy Gens, một doanh nhân Moscow đứng đầu một tập đoàn tin học chuyên phân phối các sản phẩm của Apple, Samsung và nhiều tập đoàn công nghệ khác ở Nga và Sergei Girdin, lãnh sự danh dự của Guinea-Conakry ở St.Petersburg và là chủ một doanh nghiệp tin học. Còn tờ báo Đức Suddeutsche Zeitung nói rõ là các nhà điều tra vẫn đang tìm tung tích những người chủ chốt trong vụ này.

(Tổng hợp)

Các tin khác