Thế trận kinh tế mới: Ai thắng, ai thua?

19/01/2017 13:11 Theo dõi Đầu Tư Tài Chính trên

(ĐTTCO) - Bước vào năm mới 2017, các nhà nghiên cứu và các hãng truyền thông uy tín quốc tế đều dự đoán xu hướng công nghệ mới sẽ bùng nổ và thống trị thế giới. Mạng lưới vạn vật kết nối (IoT) là một xu hướng công nghệ thông tin mới khi mỗi đồ vật, con người được cung cấp một định danh riêng và có khả năng truyền tải, trao đổi thông tin, dữ liệu qua một mạng duy nhất mà không cần sự tương tác trực tiếp của con người.

Tự động hóa được dự đoán sẽ trở thành xu thế lớn trong nhiều ngành, cho phép máy móc tự động thực hiện những nhiệm vụ khó khăn vốn là kỹ xảo của con người. Và thực tế mới đây, Tổng giám đốc Ủy ban Phát triển công nghệ tự động hóa của Foxconn - hãng lắp ráp iPhone cho Apple - cho biết công ty đặt mục tiêu sẽ tự động hóa toàn bộ nhà máy lắp ráp bằng robot. Robot sẽ xử lý từ các công việc quá nguy hiểm cho con người và cả toàn dây chuyền sản xuất.

Hàng ngàn công nhân sản xuất sẽ bị mất việc, chỉ còn cần một lượng nhỏ công nhân tại các vị trí như hậu cần, giám sát, kiểm tra chất lượng... Hiện Foxconn đã triển khai 40.000 robot tự động có khả năng thực hiện các công việc phức tạp và khéo léo như các robot trong ngành y tế.

Xu hướng này sẽ đưa con người về đâu? Ai thắng, ai thua trong việc cạnh tranh với máy móc? Báo cáo mới đây của Nhà Trắng cũng thừa nhận sự phát triển của trí thông minh nhân tạo (AI) sẽ khiến hàng triệu người Hoa Kỳ thất nghiệp trong những năm tới. Những người lao động trình độ thấp là nhóm chịu ảnh hưởng đầu tiên và nhiều nhất.

Tuy nhiên, báo cáo kết luận kinh tế Hoa Kỳ vẫn cần thêm AI hơn là giảm đi, cho rằng: “Những biến đổi này sẽ mở ra cơ hội mới cho các cá nhân, nền kinh tế xã hội, nhưng chúng có khả năng phá vỡ sinh kế hiện tại của hàng triệu người. Việc AI có dẫn đến tình trạng thất nghiệp và sự gia tăng bất bình đẳng về lâu dài hay không, không chỉ phụ thuộc vào bản thân công nghệ, mà còn vào các thiết chế và chính sách nhà nước đưa ra phù hợp”.

Các nhà nghiên cứu đưa ra nhận xét: Nền kinh tế Hoa Kỳ đã thay đổi rất nhiều với sự ra đời và phát triển của công nghệ. Các công việc đã tồn tại hàng trăm năm trước đây giờ trở nên lỗi thời, và không ai có thể dự đoán những tiến bộ mới trong tương lai.

Thí dụ, năm 1870 khoảng một nửa người làm công trên toàn đất nước Hoa Kỳ lao động trong ngành nông nghiệp để cung cấp thực phẩm thiết yếu cho dân chúng. Nay, máy móc và công nghệ đã thay thế lao động chân tay và sản xuất ra nhiều thực phẩm hơn với chất lượng cao và thời gian ngắn hơn. Người ta chỉ còn cần 2% công nhân nhưng sản lượng sản xuất vượt quá nhu cầu trong nước!

Thế giới đang chuyển động với mô hình cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 rất quyết liệt. Tự động hóa và thiết bị di động thông minh dần trở thành công nghệ thiết yếu trong công cuộc phát triển, khẳng định vị thế của mỗi doanh nghiệp, mỗi quốc gia.

Để giành vị thế dẫn đầu trong thế trận kinh tế mới, nhiều thương hiệu không chấp nhận chậm chân và đã tung nhiều chiêu thức “độc” để khẳng định, củng cố thị phần. Amazon, một hãng thương mại điện tử ở Seattle, đã đầu tư khoảng 30.000 robot Kiva làm việc tại khắp các nhà kho trên toàn cầu; vừa tiết kiệm chi phí, vừa gia tăng tốc độ giao hàng cho khách hàng. Theo Deutsche Bank, việc triển khai robot tại một nhà kho có thể tiết kiệm 22 triệu USD, việc triển khai tới hơn 100 trung tâm phân phối còn lại của Amazon có thể giúp hãng tiết kiệm 2,5 tỷ USD/năm.

Amazon còn không ngừng nâng cấp hệ thống quản trị, hiện nay trang thương mại điện tử này mỗi giây nhận được hơn 35 đơn hàng ở 14 quốc gia khác nhau và đạt doanh thu tới 70 tỷ USD. Với sự đầu tư không ngừng để khẳng định thương hiệu, vị thế, những ngày đầu năm này nhiều người không khỏi ngỡ ngàng trước những thông tin quốc tế: Hãng cà phê Starbucks sắp vượt McDonald’s trở thành chuỗi nhà hàng lớn, giá trị nhất hành tinh; đang gầy dựng thương hiệu mới Reserve tập trung vào phân khúc cà phê cao cấp, hứa hẹn sẽ tạo ra mức doanh thu lên tới 3 tỷ USD.

Amazon với những chiến lược phát triển phù hợp nêu trên, doanh thu hàng năm liên tục tăng, vượt mốc 90 tỷ USD, đã qua mặt Walmart - một hãng bán lẻ truyền thống tên tuổi của Hoa Kỳ - vươn lên thành nhà bán lẻ giá trị nhất thế giới tính theo vốn hóa thị trường.

Điều đáng nói những tên tuổi mới khẳng định trên thương trường quốc tế đều là kẻ sinh sau đẻ muộn so với lớp đàn anh, so với các tên tuổi lừng lẫy đã khẳng định vị thế trong quá khứ. Thế trận kinh tế mới bộc lộ khá rõ: Kẻ thắng không phải là người đi trước, mà là người biết thích ứng với thời cuộc, có tầm nhìn và quyết định sáng suốt!

Đặc biệt, thời kỳ kinh tế số lên ngôi, khi tự động hóa được dự báo sẽ trở thành trụ cột lớn trong sản xuất và cuộc sống tương lai, các chuyên gia dự đoán với thế mạnh vốn có của mình, Microsoft sẽ trở thành công ty ngàn tỷ USD đầu tiên trên thế giới. Hiện tại Microsoft xếp sau Apple và Alphabet (Google), tuy nhiên nhà phân tích Michael Markowski cho rằng với lợi thế công ty phần mềm ứng dụng độc đáo, tiếp cận khá đông khách hàng, cùng với việc thâu tóm mạng xã hội Linkedin và nhiều sản phẩm sáng tạo khác, sẽ giúp gia tăng đáng kể giá trị của Microsoft.

Thực tế thương hiệu này dường như luôn xuất hiện với kết quả khả quan suốt cả năm 2016, đánh bại các đối thủ và tạo ra hàng núi tiền trong năm qua. Hiện nay Microsoft đã kiến tạo hệ sinh thái máy tính bàn ổn định, trở thành một nơi để mọi người có thể làm việc, sáng tạo và giải trí (xem hình ảnh kèm trong bài).

Để thích ứng với thế trận và trật tự kinh tế mới của thế giới, rút ngắn khoảng cách thắng/thua, Bill Gates - nhà sáng lập và điều hành Tập đoàn Microsoft, là người giàu nhất thế giới nhiều năm liền, cho rằng con người cần ba kỹ năng chính để thành công trong thị trường lao động tương lai là khoa học, công nghệ và kinh tế học. Ông cho rằng trong nhiều năm tới, thị trường sẽ có nhu cầu lớn về ba kỹ năng trên, bởi số lao động này mới mang lại sự thay đổi ấn tượng và diệu kỳ ở nơi mà họ làm việc.