(ĐTTCO) - Sơ đồ xoay vòng các lĩnh vực CP cho thấy sau ngành vật liệu công nghiệp như sắt, thép và giá năng lượng tắt sóng, NĐT sẽ tìm đến CP ngành tiêu dùng thực phẩm thiết yếu và nhóm ngành dược phẩm-chăm sóc sức khỏe. Đây là hành vi xoay vòng nhóm CP được các nhà phân tích liên thị trường thừa nhận rộng rãi.
Nhìn từ CPI
Thông thường, khi nhóm ngành vật liệu xây dựng và năng lượng tăng mạnh, trên thị trường sẽ bắt đầu xuất hiện tín hiệu của lạm phát và những vấn đề trục trặc nhẹ của kinh tế vĩ mô. Có thể nhìn chỉ số giá CPI tháng 10 của Việt Nam vừa được công bố bất ngờ tăng mạnh 4,09% so với cùng kỳ năm trước, lũy kế 10 tháng 2016 CPI tăng 2,27%. Trong 10 tháng qua, lĩnh vực nhà ở và vật liệu xây dựng có mức tăng trưởng cao thứ hai trong các nhóm ngành với mức tăng 2,32%.
Điều này khiến các NĐT trên TTCK không hề ngạc nhiên, với con sóng tăng trưởng gấp 2-4 lần so với đáy tháng 2-2016 của nhóm CP thép như HPG (thép Hòa Phát), HSG (tôn Hoa Sen), NKG, VGS, VIS. Bởi nhờ áp dụng thuế chống bán phá giá cho ngành thép đã khiến giá thép trong nước tăng lên, đem đến sự ủng hộ tích cực của CP thép. Ngoài ngành thép, các ngành gạch-đá cũng chứng kiến nhiều CP với mức tăng gấp đôi như KSB (khoáng sản Bình Dương), NNC (đá Núi Nhỏ), DHA (đá Hóa An), CVT (gạch CMC), VIT (Viglacera Tiên Sơn), TLT (Viglacera Thăng Long), TTC (Gạch men Thanh Thanh)…
Nhóm ngành nhiên liệu, năng lượng không phải là khoản mục chính được Tổng cục Thống kê công bố, nhưng trong chỉ số CPI tháng 10 cho thấy giá nhiên liệu tăng 4,14% so với cùng kỳ năm 2015, đóng góp đáng kể vào việc tăng CPI tháng 10. Trên thị trường CP, việc giá dầu tăng trưởng 50% từ tháng 2-2016 đến đỉnh tháng 10-2016, đã giúp giá các CP ngành dầu khí như GAS, PVD, PVS có mức tăng trưởng từ 40-70%. Sóng dầu mỏ thường được gọi là sóng cuối của chu kỳ tăng trưởng, vì giá dầu tăng sẽ dẫn đến áp lực tăng lạm phát.
Khi áp lực lạm phát tăng lên, sẽ gây ảnh hưởng đến nhiều biến số kinh tế khác như lãi suất, tỷ giá và TTCK bước vào chu kỳ con gấu. Trong thị trường con gấu, các lĩnh vực như thực phẩm thiết yếu và dược phẩm là CP phòng thủ ưa thích cho các NĐT. Dựa trên mô hình vòng xoay của CP, rõ ràng đây là 2 lĩnh vực NĐT cần quan tâm trong bối cảnh hiện tại của TTCK Việt Nam.
Kỳ vọng 3 lý do
Thứ nhất, cả hai ngành này đang được hưởng lợi từ việc tăng giá bán. Trong 10 tháng năm 2016, lĩnh vực thuốc và dịch vụ y tế đã tăng giá tới 24,3% so với cùng kỳ năm ngoái, đây là lĩnh vực có mức độ lạm phát cao nhất trong năm 2016 theo công bố của Tổng cục Thống kê. Cũng trong thời gian này, lĩnh vực hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 2,24% so với cùng kỳ, là nhóm có mức độ lạm phát cao thứ tư trong 11 nhóm ngành Tổng cục Thống kê quan sát. Đáng chú ý, trong tháng 10 cả lĩnh vực dịch vụ ăn uống và dịch vụ y tế tăng trưởng mạnh, lần lượt với mức tăng 2,61% và 46,84% so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân do nhu cầu tiêu dùng thực phẩm vào mùa cưới, kết hợp với bão lũ ở miền Trung khiến giá thực phẩm thiết yếu tăng. Trong khi đó, ngành y tế-dược phẩm được hưởng lợi từ chính sách do Nhà nước cho phép điều chỉnh tăng giá hơn 1.900 dịch vụ y tế và viện phí kể từ tháng 6-2016.
Thứ hai, yếu tố mùa vụ như chuẩn bị cho dịp Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán khiến ngành thực phẩm thiết yếu sẽ trở nên sôi động. Việt Nam là quốc gia có dân số trẻ, nhu cầu tiêu dùng thực phẩm tăng cao trong các dịp lễ hội. Đối với ngành y tế, lộ trình tăng giá của các dịch vụ y tế vẫn được tiếp tục vì hiện nay chỉ mới triển khai ở một số tỉnh thành lớn. Dự kiến đến 1-1-2017 mới áp dụng hết cho cả nước. Ngoài ra, đối với ngành thực phẩm, nông nghiệp diễn biến bất lợi của thời tiết, nhất là đợt El Nino trong năm 2016, dự kiến sẽ tạo ra sự thiếu hụt nguồn cung, yếu tố giúp đẩy giá ở một số ngành như đường, gạo và nhiều loại nông sản khác trong thời gian tới.
Thứ ba, theo đánh giá của hãng BMI trong bản báo cáo về ngành thực phẩm và đồ uống, Việt Nam đang trở thành nhóm tốt ở các quốc gia đang phát triển ở châu Á, chỉ sau Ấn Độ. Tăng trưởng tiêu dùng cá nhân của Việt Nam tăng 6% trong năm 2016 và 6,3% trong năm 2017 sẽ mang đến động lực cho ngành hàng thực phẩm. BMI dự báo tăng trưởng doanh số thực phẩm năm 2016 là 8,5%, trong đó nhóm ngành tiêu dùng thiết yếu sẽ chiếm tỷ trọng lớn trong doanh số thực phẩm.
 |
| Biểu đồ vòng xoay các lĩnh vực cổ phiếu theo chu kỳ. |
Vật liệu xây dựng và dầu khí đang xuống
Tính từ đầu tháng 10 đến nay, chỉ số VN Index đã giảm gần 30 điểm, tức hơn 4%. Trong đó CP thuộc nhóm ngành vật liệu xây dựng cơ bản và dầu khí đều bị bán tháo mạnh. Từ cuối tháng 9, HPG bị khối ngoại bán mạnh khiến giá giảm mạnh từ đỉnh 46.000 đồng/CP xuống còn quanh ngưỡng 39.000-40.000 đồng/CP (tương ứng giảm khoảng 13%). Trước đó, HSG cũng đã thiết lập đỉnh vào đầu tháng 9 tại mức giá 45.000 đồng/CP và hiện cũng đang ở mức giá quanh 40.000 đồng/CP. Các CP thép khác như NKG, VGS... nhìn chung cũng đã thiết lập đỉnh cao nhất năm vào cuối tháng 9 và hiện đang giảm hơn 20% từ đỉnh.
Sau khi nhóm CP thép đạt đỉnh vào cuối tháng 9, đến lượt giá CP dầu khí đang có dấu hiệu đạt đỉnh vào đầu tháng 10. Từ cuối tháng 9, giá dầu tăng thêm 13% khi OPEC phát ra lời hứa sẽ cắt giảm nguồn cung dầu mỏ và công bố chi tiết hạn ngạch cho từng quốc gia vào cuối tháng 11. Tuy nhiên, giá CP dầu khí như PVS, PVD và GAS không diễn biến tích cực. Từ cuối tháng 10, khi giá dầu giảm mạnh từ mức 52 USD/thùng xuống còn 45 USD/thùng, đà giảm của các CP tăng mạnh. PVS, PVD và GAS lần lượt giảm 18%, 15% và 10% so với đỉnh cao nhất vào cuối tháng 9.
Trong bối cảnh nhiều CP ngành thép và dầu khí giảm mạnh từ 10-20%, giá CP của nhiều ngành hàng tiêu dùng thiết yếu và dược phẩm có mức giảm thấp hơn, thậm chí đi ngang và tăng nhẹ. Điều này do các công ty này có được kết quả kinh doanh khá tốt.
Thực phẩm tiêu dùng và dược đang lên
Masan Group dù đang dính vào scandal của nước mắm, nhưng với vị thế lớn trong ngành thực phẩm thiết yếu như mì gói, nước mắm, bột nêm nên vẫn là CP nên được chú ý, chỉ giảm khoảng 10% so với mức đỉnh 71.000 đồng/CP thiết lập vào đầu tháng 10 (dù công ty đang đối diện với kịch bản bị kêu gọi tẩy chay sản phẩm từ cộng đồng mạng xã hội và mảng khoáng sản đang bị điều tra). Mức giảm này vẫn còn thấp hơn đà bán tháo của CP thép hoặc dầu khí. Điểm nhấn của MSN là chương trình mua 20 triệu CP sẽ tạo nên yếu tố hỗ trợ cho giá CP. Trong quá khứ, MSN là CP được hưởng lợi rất lớn từ giai đoạn lạm phát của nền kinh tế. Trong đợt lạm phát gần nhất tăng cao vào năm 2010-2011, MSN từng tăng giá gần 5 lần và trở thành trụ cột của VN Index.
Một ông lớn khác là CTCP Tập đoàn Kido đang trong quá trình chuyển đổi lĩnh vực kinh doanh và chuẩn bị tham gia mạnh tay hơn vào lĩnh vực hàng tiêu dùng thiết yếu. Kido đã bán đi mảng bánh kéo và thực hiện chào mua công khai 65% CTCP Dầu thực vật Tường An, một doanh nghiệp lớn trong mảng dầu ăn. Nếu như thương vụ hoàn tất vào cuối năm 2016, Kido sẽ sớm tạo đà tăng trưởng trong tương lai. Theo báo cáo tài chính quý III-2016, các mảng kinh doanh hiện tại của KDC vẫn có mức tăng trưởng trên 30%, đặc biệt là mảng kem, khi nhà máy kem ở Bắc Ninh đi vào hoạt động và tạo ra doanh thu từ tháng 11-2016. Giá CP KDC cũng chỉ giảm nhẹ từ 39.000 đồng/CP xuống 36.000 đồng/CP khi thị trường giảm mạnh từ đầu tháng 10 đến nay.
Đối với ngành dược, DCL của CTCP Dược phẩm Cửu Long tạo ra sự bất ngờ khi tăng từ giá 16.750 đồng/CP từ đáy tháng 10-2016 lên 21.700 đồng/CP ở thời điểm hiện tại. Đây là diễn biến hết sức tích cực trong bối cảnh thị trường giảm điểm. DCL cũng công bố báo cáo tài chính quý III tích cực với mức lãi sau thuế 13,3 tỷ đồng, tăng hơn 10% so với cùng kỳ năm ngoái. Điều này do công ty đã đẩy mạnh xây dựng mạng lưới phân phối trên cả nước trong năm 2016. Đáng chú ý, DCL có mức giá bán ưu đãi cho cán bộ công nhân viên với mức giá 20.000 đồng/CP, điều này đang tạo ra mức giá hỗ trợ cho CP. Hiện nay cơ cấu cổ đông của DCL khá cô đặc với việc CTCP Tập đoàn FIT đã thâu tóm thành công DCL.
Các CP khác trong ngành dược như IMP, DHG đều công bố báo cáo tài chính quý III khá tốt dù giảm mạnh trong thời gian gần đây. Cần lưu ý, CP ngành dược vẫn đang nằm trong tầm ngắm của khối ngoại và đang chờ đợi những thông tin về việc nới room. Hiện tại, ngoài DMC được nới room lên tối đa 100%, thị trường đang chờ các công ty khác vốn đã kín room như DHG (dược Hậu Giang), IMP (Imexpharm), TRA (Traphaco).
