(ĐTTCO) - Khi kênh bán hàng online trên facebook phát triển, hàng xách tay từ quần áo, mỹ phẩm đến thực phẩm, thuốc, đồ điện tử, gia dụng… từ các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, Thái Lan, Pháp, Đức, Australia… đã được giới thiệu bày bán tràn lan tại thị trường Việt Nam.
Trong đó, sữa, thuốc và thực phẩm chức năng là những mặt hàng đang lên ngôi. Bởi lẽ các bà mẹ trẻ đều muốn con mình phát triển khỏe mạnh và được bồi dưỡng đủ dưỡng chất thiết yếu, nên sẵn sàng “đầu tư” cho con. Nắm bắt nhu cầu này, các chủ shop online trên facebook đã tung ra những quảng cáo đánh vào tâm lý khách hàng. Nào là các loại sữa, thuốc, thực phẩm chức năng nhập từ chính hãng ở nước ngoài, hoặc do người nhà ở nước ngoài gửi về, hàng do tiếp viên hàng không xách tay về…
Bên cạnh hình ảnh sản phẩm, hóa đơn mua hàng, chủ shop còn đưa ra các thí dụ như con mình đã sử dụng sản phẩm, hay các tin nhắn phản hồi khen sản phẩm tốt của khách hàng để tạo niềm tin cho người mua. Thậm chí có tình trạng người bán hàng online liên tục cảnh báo và chia sẻ mạnh các thông tin về sữa giả trên thị trường, nhằm tạo niềm tin sữa xách tay từ nước ngoài vừa cao cấp vừa đảm bảo chất lượng hơn sữa bán tại thị trường Việt Nam. Cứ thế, các loại sữa công thức, sữa tươi, thực phẩm chức năng, thuốc xách tay được bán ào ạt ra thị trường. Trong khi đó, các sản phẩm này không hề có nhãn phụ hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt, người mua cũng chỉ biết sử dụng theo hướng dẫn của người bán.
Các sản phẩm “nhập ngoại, xách tay” này có đúng là hàng thật không chỉ người bán mới biết. Ngay cả hàng thật, nhưng khi về Việt Nam cũng không hẳn đã tốt như quảng cáo. Tôi đã từng lên online mua mấy hộp sữa có xuất xứ từ Hoa Kỳ. Khi mang về dùng mới biết loại sữa bột này nhanh bị vón cục. Nguyên nhân do sản phẩm này có hàm lượng axit béo để tổng hợp thành DHA trong sữa rất cao và nhiều nên chất sữa ẩm hơn. Với khí hậu khô ráo ở Hoa Kỳ, sữa không bị vón cục nhưng khí hậu nóng ẩm ở Việt Nam sẽ khác. Ngoài ra, hạn sử dụng sau khi mở nắp hộp cũng tùy theo điều kiện khí hậu nên chưa đến hạn sữa đã hỏng nhưng người tiêu dùng không phát hiện, vẫn sử dụng gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Nhiều trường hợp mua phải sữa giả, sữa hết hạn sử dụng vì mã để kiểm tra nguồn gốc sản phẩm rất dễ tẩy xóa và sửa lại.
Điều đáng lo ngại nữa, trên facebook đang kêu gọi các bà mẹ không dùng thuốc kháng sinh cho con. Theo đó, nhiều chủ shop online cho rằng dùng kháng sinh cho trẻ sẽ làm giảm sức đề kháng với bệnh, đồng thời đưa ra các bài thuốc dân gian, kèm theo đó giới thiệu các loại vitamin tăng đề kháng, siro, thuốc chiết xuất từ thảo dược, thuốc dạng xịt dành cho các bệnh từ ho, sổ mũi, cảm cúm, sốt… cùng các chia sẻ về hiệu quả sản phẩm của những người đã sử dụng. Nhiều người không tìm hiểu kỹ, tin vào những lời quảng cáo trên, khi trẻ bệnh thay vì đưa đi bác sĩ khám, lại tự chữa bệnh cho trẻ theo tư vấn người bán hàng. Đã có rất nhiều phụ huynh phải hối hận khi con của họ bị viêm phế quản, viêm phổi nặng do không được chữa trị đúng cách sớm.
Sữa, thuốc và thực phẩm chức năng là những sản phẩm có tác động trực tiếp đến sức khỏe con người, đặc biệt là trẻ nhỏ, cần phải được kiểm soát chặt chẽ chất lượng, nguồn gốc. Không thể lấy lý do hàng bán trên mạng chủ yếu là hàng ảo, không tập kết tại kho như các DN bán hàng thông thường nên khó quản lý. Đã đến lúc cơ quan quản lý nhà nước cần ban hành những chính sách phù hợp để lành mạnh hóa loại hình kinh doanh này. Theo đó, tăng cường các hoạt động kiểm tra, giám sát kênh bán hàng này để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Bên cạnh đó, người tiêu dùng cần tìm hiểu kỹ sản phẩm trước khi mua, không nên quá tin vào những lời có cánh của người bán để lâm vào tình trạng tiền mất tật mang.
(Quận 9, TPHCM)
