Về đất Tổ nghe hát Xoan

05/03/2015 07:23 Theo dõi Đầu Tư Tài Chính trên

Hùng Vương Tổ Miếu là ngôi miếu cổ của làng An Thái, ngày nay thuộc xã Phượng Lâu ở phía Đông Nam TP Việt Trì, tỉnh Phú Thọ. Miếu được người dân nơi đây trùng tu và vào sáng mùng 7 tháng Giêng hàng năm để tổ chức lễ hội Cầu Đinh (còn gọi là lễ Hồng Ân), dâng lễ vật cúng Tổ tiên các vị Vua Hùng, các vị Đại vương, Lạc tướng, Lạc hầu.

Để chuẩn bị vào hội, từ đầu tháng Chạp, dân làng đã cử đại diện họp bàn các công việc như phong quang đường làng lối xóm, chọn trưởng tế và các quan viên, tập múa lân, cắt cử người làm lễ vật dâng thần, chuẩn bị các chân cờ, chân kiệu...

Đặc biệt, người dân đi lễ hội sẽ được thưởng thức các điệu hát Xoan - Di sản thế giới phi vật thể - do các nghệ nhân địa phương biểu diễn. Vì thế, Phường Xoan của làng An Thái cũng ráo riết luyện tập đêm ngày cho ngày hội.

Hùng Vương Tổ Miếu là ngôi miếu cổ nhất Việt Nam. Vùng đất bao quanh ngôi miếu gọi là Núi cấm, có hồ Thiếc rộng lớn bao quanh, xưa kia là nơi Vua Hùng hội họp với các vị Lạc hầu, Lạc tướng. Hai Bà Trưng cũng đã từng dùng nơi đây để luyện quân trong cuộc khởi nghĩa đánh quân Nam Hán.

Trong ngọc phả làng An Thái cho biết ở làng có nàng Quế Hoa nổi tiếng xinh đẹp, hát hay múa dẻo, công chúa Nguyệt Cư con Hùng Vương thứ 17 sinh ra được 3 ngày mắc bệnh khóc suốt ngày đêm, các danh y bó tay.

Sau nhờ có tiếng hát của Quế Hoa, công chúa khỏi bệnh. Vua Hùng hết lời khen ngợi, bảo các Mỵ Nương học điệu hát ấy để hát vào đầu mùa xuân. Từ ấy có tục hát xoan (hay hát xuân). Ngày nay hát xoan trở thành điệu hát độc đáo của quê hương đất Tổ Hùng Vương, mà Quế Hoa là bà Tổ của điệu hát này.