Sản phẩm thẻ được xem là công cụ hữu hiệu nhất để tiếp cận gần hơn với khách hàng cũng như phát triển các sản phẩm, dịch vụ tài chính của ngân hàng (NH). Đó cũng là mục đích để các NH nội và ngoại nhắm đến trong việc gia tăng nguồn thu từ mảng dịch vụ, đóng góp đáng kể vào tổng lợi nhuận trong thời điểm khó khăn.
Đẩy mạnh đầu tư công nghệ
 |
Hoạt động cho vay của NH, nhất là với tín dụng doanh nghiệp, bị ảnh hưởng nặng nề bởi tình hình kinh tế khó khăn, sức khỏe doanh nghiệp chưa hồi phục. Vì thế, để gia tăng nguồn thu đóng góp vào lợi nhuận, các NH đã và đang ngày càng đẩy mạnh phát triển mảng dịch vụ, trong đó chú trọng nhiều đến sản phẩm thẻ.
Xu thế phát triển đòi hỏi NH phải có sự đầu tư về công nghệ, mang lại những tiện ích tốt nhất mới có thể thu hút khách hàng. Trước đây khi muốn mua hàng hóa, khách hàng phải đến tận cửa hàng, trung tâm thương mại hoặc muốn giao dịch với NH phải đến tận nơi, nhưng hiện khách hàng đã có thể giao dịch online.
Chính vì vậy trong thời gian gần đây, các NHTM đã xác định đầu tư công nghệ là ưu tiên số một để thu hút khách hàng sử dụng thẻ khi nhu cầu ngày càng phát triển. Bởi việc bảo mật và đảm bảo trong quá trình giao dịch thẻ chính là tính năng ưu việt của NH để thu hút khách hàng.
Ở Việt Nam việc sử dụng tiền mặt trong thanh toán còn khá lớn, chiếm đến 90% giao dịch, thanh toán. Do đó, để thực hiện được mục tiêu thanh toán không dùng tiền mặt của NHNN Việt Nam, đòi hỏi trước hết phát triển được dịch vụ thẻ. Nhu cầu sử dụng thẻ của người tiêu dùng Việt Nam đang phát triển, việc chấp nhận thanh toán thẻ tại các cửa hàng ở thành phố lớn đang dần trở nên phổ biến. Ông Arn Vogels, |
Ông Trương Đình Long, Phó Tổng giám đốc OCB, cho hay mục tiêu của OCB chú trọng đẩy mạnh phát triển mảng thẻ để gia tăng nguồn thu, vì thế OCB đã đầu tư công nghệ và hệ thống thẻ kể từ năm 2010 và đến nay đã bắt đầu qua giai đoạn khấu hao máy móc, đóng góp vào lợi nhuận.
Tất cả NH đều hiểu rằng, việc đầu tư vào hệ thống thẻ hết sức tốn kém cả chi phí lẫn thời gian. Vì thế, OCB cũng không kỳ vọng việc đầu tư vào thẻ sẽ sớm mang lại lợi nhuận, mà chú trọng tính chiến lược và thời gian. Một trong những NH trong top đầu về số lượng thẻ là Sacombank, tính đến thời điểm hiện tại có trên 2,6 triệu thẻ bao gồm thẻ tín dụng, thẻ thanh toán và thẻ trả trước.
Trong đó thẻ tín dụng đạt 185.250 thẻ, thẻ thanh toán đạt 2,04 triệu thẻ và thẻ trả trước trên 378.060 thẻ. Với số lượng thẻ phát hành ngày càng gia tăng, Sacombank không ngừng gia tăng đầu tư, tăng tiện ích cho chủ thẻ để gia tăng nguồn thu từ dịch vụ.
Theo ông Long, tiềm năng tăng trưởng của thẻ trong tương lai rất lớn. Đó cũng là mục tiêu được các NH nhắm đến để gia tăng nguồn thu từ dịch vụ thẻ. Bởi thực lực và tiềm năng thẻ ở thị trường Việt Nam còn rất lớn.
Thực tế hiện nay, với khoảng 100 người dân Việt Nam có nhu cầu giao dịch thanh toán mua hàng, ăn uống… nhưng chỉ mới có 2 khách hàng sử dụng thẻ tín dụng. Tuy nhiên, trong 2 năm qua khi khảo sát và nhìn lại, rủi ro đối với thẻ tín dụng rất cao, không chỉ rủi ro đối với khách hàng mà ngay cả với NH. Trong đó, rủi ro đáng chú ý đó là mất cắp thông tin, dữ liệu và kể cả ăn cắp thẻ của khách hàng để rút tiền.
Đóng góp lợi nhuận
Theo lãnh đạo của Sacombank, chỉ riêng với mảng dịch vụ thẻ mỗi năm đóng góp khoảng 20-25% vào tổng thu nhập cũng như lợi nhuận của NH. Eximbank cho biết doanh số sử dụng thẻ (thanh toán hàng hóa, dịch vụ) năm 2013 đạt 2.025 tỷ đồng, tăng 41% so với năm 2012, hoàn thành 119% kế hoạch; năm 2014 Eximbank đưa ra kế hoạch với hoạt động thẻ (số lượng thẻ, doanh số thanh toán thẻ, doanh số sử dụng thẻ) tăng 15-23% so năm trước để gia tăng nguồn thu dịch vụ…
Không ít ý kiến cho rằng, sở dĩ DongA Bank tăng trưởng chậm lại những năm gần đây do đã quá chú trọng đầu tư hế thống ATM quên đi việc đầu tư đẩy mạnh các mảng kinh doanh khác. Nhưng theo ông Trần Phương Bình, Tổng giám đốc DongA Bank, nếu không có sự đầu tư ATM trong thời gian qua làm sao DongA Bank có được số lượng trên 6 triệu khách hàng. Mặt khác, mỗi NH có một chiến lược kinh doanh khác nhau.
Theo ông Bình, nếu tính chi li đầu tư vào ATM cũng như dịch vụ thẻ không thể nói lãi, nhưng khi đã có số lượng khách hàng ổn định sẽ đem lại nhiều lợi ích cho NH, nhất là trong huy động vốn. Điều này cũng được các chuyên gia trong lĩnh vực tài chính - tiền tệ nhận định, mảng dịch vụ thẻ còn khá màu mỡ để NH khai phá và phía các NH ngoại đang không ngừng tấn công vào dịch vụ thẻ, nhất là với thẻ tín dụng.
Ông Sanjoy Sen, Giám đốc phụ trách khối NH bán lẻ, ANZ khu vực Châu Á-Thái Bình Dương, cho rằng ở các thị trường mới nổi như Việt Nam, nhu cầu về dịch vụ tài chính gia tăng rất lớn. Để đẩy mạnh thực hiện chiến lược bán lẻ tại thị trường Việt Nam, ANZ sẽ tiếp tục tập trung phân khúc khách hàng trung lưu, trong đó sản phẩm thẻ, nhất là thẻ tín dụng luôn được ANZ chú trọng.
Thực tế, nhu cầu sử dụng thẻ của người tiêu dùng Việt Nam ngày một gia tăng và khác nhau nên việc phát triển sản phẩm, dịch vụ thẻ của NH cũng khá đa dạng. MasterCard không chỉ liên kết với các NH tại thị trường Việt Nam phát hành thẻ tín dụng như suy nghĩ của một số người, mà còn liên kết với các NH để phát hành cả thẻ nội địa và thẻ thanh toán.
Hiện MasterCard tăng trưởng bình quân gần 50%/năm về số lượng phát hành thẻ tín dụng và tăng hơn 40% về doanh số thanh toán trên thẻ. Visa Card đã đạt hơn 1 triệu thẻ tại Việt Nam. Tổ chức thẻ JCB (Nhật Bản) cũng thông qua việc bắt tay với một số NHTM trong nước như VietinBank, Vietcombank, Sacombank, Eximbank để phát hành rộng rãi thẻ quốc tế JCB.
Tuy nhiên, theo nhận định của các chuyên gia tài chính nước ngoài, thách thức đối với các thị trường mới nổi như Việt Nam là dân số tăng nhanh, nên đối với thẻ, nhất là thẻ tín dụng, nếu NH không kiểm soát tốt rủi ro rất lớn. Mặt khác, đối với khách hàng cá nhân, các sản phẩm, dịch vụ đưa ra phải có sự cam kết dài hạn, nếu không khó đem lại thành công cho NH.
