Nhìn lại năm 2014, những bản tổng kết lại được thực hiện theo thói quen của những nhà quan sát. Đời sống văn hóa năm 2014, dù đây đó vẫn lác đác vài gương mặt tích cực, nhưng màu sắc của những scandal vẫn chiếm thế thượng phong. Từ chuyện hoa hậu khai man lý lịch đến chuyện hoa hậu xin trả vương miện, từ chuyện tranh chấp thu phí bản quyền nảy lửa đến chuyện ngang nhiên đạo nhạc nước ngoài. Đặc biệt, năm 2014 đã phơi bày đầy đủ sự bất cập của làng xuất bản với nhiều ấn phẩm tệ hại gây nhức nhối cộng đồng.
Liệu năm mới 2015 có món gì mới làm hài lòng công chúng? Rất khó tiên liệu điều này. Bởi sự phát triển chóng mặt của internet và khuynh hướng tiêu dùng đang tạo ra những thị hiếu rất đáng băn khoăn. Kênh giải trí quan trọng nhất của xã hội là sóng truyền hình quốc gia gần như đã thành mảnh đất màu mỡ cho các thú tiêu khiển nhất thời như nhảy múa, hát hò lôi cuốn nam thanh nữ tú. Thật ái ngại, khi chỉ cần nhà tài trợ đồng ý móc ví thì bất cứ tiết mục tầm phào nào cũng có thể phát sóng trực tiếp vào giờ vàng trên màn ảnh nhỏ. Chống lại sự chi phối của đồng tiền trong lĩnh vực nghệ thuật xem ra quá nan giải.
Giới nghệ sĩ Việt hôm nay không phải không có những gương mặt tài năng. Thế nhưng, những nhân vật ấy dường như không được tạo cơ hội để phô diễn và đóng góp. Những thứ cười cợt và giật gân được lấy làm tiêu chí cho sinh hoạt văn hóa, nên những người thiết tha với những giá trị cao đẹp sẽ chán nản và quay lưng. Và bức tranh nghệ thuật chỉ thấy một màu sắc lấm lem những vụ tai tiếng.
Năm mới 2015 đến rồi. Liệu có đẩy lùi được những bộ phim hài nhảm nhí ở các rạp và những kiểu giả gái ỡm ờ trên ti vi? Nếu không có hành động chấn chỉnh nghiêm túc, nền văn nghệ Việt Nam sẽ còn trượt dài và trở thành phiên bản nhem nhuốc của những trào lưu rẻ tiền trên thế giới. Phê phán cái dở, nhưng không chuẩn bị môi trường cho cái hay phát triển thì làm sao lan tỏa sức mạnh văn hóa hội nhập.
Kinh tế Việt Nam đang có dấu hiệu phục hồi là cơ sở để các cơ quan quản lý văn hóa tu chỉnh lĩnh vực nghệ thuật. Muốn có những tác phẩm giá trị và muốn có những sân chơi bổ ích, hãy mạnh dạn đặt hàng những nghệ sĩ có tâm, có tài. Văn chương, sân khấu, điện ảnh, âm nhạc, hội họa… đều cần những quyết sách mạnh mẽ hơn, kích hoạt các tài năng cống hiến hết mình.
