Chuyện sư tử đá án ngữ tại nhiều di tích và công sở đã thịnh thành từ lâu, đến bây giờ mới được cơ quan quản lý văn hóa phát hiện và đề nghị dẹp bỏ. Ngoài Công văn 2662 được gửi cho các tỉnh, thành trong cả nước về việc đưa linh vật ngoại lai khỏi di tích, lãnh đạo Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) nhấn mạnh từ nay đến tháng 11 âm lịch, các sở văn hóa trên toàn quốc sẽ tuyên truyền, thuyết phục. Đến tháng 12 âm lịch, đồng loạt ra quân, kiên quyết di dời để đến Tết Nguyên đán có nơi thờ tự mang đầy đủ giá trị của văn hóa Việt Nam.
Dẫu hơi muộn màng, nhưng thái độ cương quyết của Bộ VH-TT-DL được đông đảo dư luận hoan nghênh. Tuy nhiên, sư tử đá không chỉ có mặt ở các di tích như đền, đình hoặc chùa mà còn nhan nhản ở các công sở và những biệt thự lớn nhỏ từ thành thị đến nông thôn. Làm sao để giải quyết triệt để vấn nạn này? Cách duy nhất là giúp công chúng hiểu đúng ý niệm linh vật.
Phú quý sinh lễ nghĩa. Một khi đã quan tâm đến trưng bày và cúng dường linh vật, đời sống vật chất và tinh thần của xã hội đã được nâng lên. Đáng tiếc, những con sư tử đá hoặc những con tỳ hưu cẩm thạch đều do dân kinh doanh bỏ tiền tạo tác hoặc mua về. Những người có chút hiểu biết về linh vật… chỉ có tư cách đứng ngắm bên đường mà thôi. Đấy là hệ quả đau lòng của hiện tượng hầu hết đại gia không phải thành phần tinh hoa trong cộng đồng. Trọc phú có kiểu chơi của trọc phú, khiến cho linh vật càng ngày càng không còn… linh.
Có phải đặt 2 con sư tử đá trước cổng, gia chủ tăng thêm khí thế oai phong không? PGS. Trần Lâm Biền, ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa Quốc gia, phân tích: "Chúng ta thành cái đuôi của văn hóa nước ngoài. Đem 2 tên lính ngoại quốc canh cửa nhà mình, liệu có được yên ổn".
Thực ra, từ thời nhà Lý nước ta đã có sư tử đá. Cứ quan sát những ngôi chùa cổ vùng Bắc Ninh sẽ thấy rất rõ sự khác biệt giữa sư tử đá Việt Nam và sư tử đá xuất xứ Trung Quốc hoặc châu Âu. Sư tử đá Việt Nam có tạo hình giống con lân, trên thân mình có nhiều hoa văn, trông mềm mại và hiền lành. Ngược lại, những sư tử đá mà giới đại gia đang ưa chuộng có tạo hình rất hung dữ.
Để linh vật ngoại lai hoành hành, không phải lỗi hoàn toàn thuộc về quần chúng, mà một phần do các nhà hoạt động văn hóa không tích cực lên tiếng hướng dẫn và phân tích tường tận những chuẩn mực của linh vật thuần Việt.
