Sau loạt bài “Điểm mặt dự án bị thu hồi” trên ĐTTC, tòa soạn ghi nhận nhiều ý kiến từ người dân, chuyên gia, cán bộ quản lý. Hầu hết đều đồng tình với chủ trương thu hồi những dự án chậm triển khai, tạo điều kiện cho doanh nghiệp có năng lực triển khai dự án, đồng thời trả lại quyền lợi chính đáng cho người dân.
Bà Nguyễn Thị Quyết Tâm, Chủ tịch HĐND TPHCM:
Tránh biến tướng dự án treo đã thu hồi
Quy hoạch là để phát triển TP, đồng thời đảm bảo quyền lợi của người dân. Đây là nhiệm vụ hết sức quan trọng. Bởi lẽ quy hoạch và tiến hành thực hiện quy hoạch sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến người dân có đất trong vùng bị quy hoạch. TP đã kiên quyết thu hồi dự án treo, nhưng về phía HĐND, chúng tôi cũng chưa thật sự an tâm. HĐND sẽ tiếp tục giám sát, lắng nghe ý kiến từ phía người dân, không để xảy ra tình trạng các dự án treo đã bị thu hồi lại biến tướng sang dạng treo khác.
Hàng loạt dự án bị thu hồi vừa qua, bên cạnh những dự án do chủ đầu tư không đủ năng lực để triển khai, có rất nhiều dự án thiếu tính khả thi. Qua quá trình giám sát, tôi nhận thấy còn nhiều bất cập trong công tác quy hoạch. Thí dụ, cách con đường hiện hữu vài chục mét vẫn quy hoạch con đường khác chạy song song rất hoành tráng nhưng không biết bao giờ làm. Như vậy là không thực tế, những đồ án quy hoạch như thế cần phải loại bỏ, trả lại quyền lợi cho người dân.
Ông Nguyễn Văn Nam, ấp Tiền Lân, xã Bà Điểm, Hóc Môn:
Phải thống nhất từ trên xuống
Người dân chúng tôi rất vui mừng khi TP có chủ trương thu hồi những dự án không khả thi để trả lại quyền lợi cho người dân. Tuy nhiên, thực tế chủ trương từ trên xuống dưới vẫn chưa thông. Chúng tôi là những hộ dân có đất tại xã Bà Điểm đã bị Công ty Hoàng Hải “xí đất” để làm dự án trên diện tích rất lớn. Tuy nhiên phần đất của chúng tôi trong một thời gian dài vẫn chưa được chủ đầu tư triển khai gì, chưa có thỏa thuận bồi thường, chưa lập quy hoạch 1/500…
Sau đó vụ việc Công ty Hoàng Hải đổ bể và UBND huyện đã ra quyết định hủy bỏ chủ trương đầu tư tại phần đất của chúng tôi. Như vậy theo quan điểm của lãnh đạo TP phải trả lại quyền lợi cho người dân những quyền cơ bản như chuyển nhượng, xây, sửa nhà…
Vậy mà khi chúng tôi liên hệ cơ quan chức năng để chuyển nhượng phần đất của mình thì bị ách lại với lý do đất vẫn còn nằm trong quy hoạch. Rõ ràng chủ trương rất hợp lòng dân, nhưng khi triển khai đi vào thực hiện vẫn còn nhiều trở ngại. Vì vậy, chúng tôi rất mong chủ trương này cần có sự thống nhất từ trên xuống, nhằm sớm trả lại quyền lợi chính đáng của người dân khi dự án treo bị thu hồi.
TS. Võ Kim Cương, nguyên Kiến trúc sư trưởng TPHCM:
Khả thi và hợp lòng dân
Lâu nay chúng ta lập quy hoạch theo phương pháp cổ điển, tức quy hoạch được thiết kế cho thời gian dài, có tính định hướng, nhưng được pháp lý hóa nên cố định và cứng nhắc. Quy hoạch của ta thiên về kỹ trị hơn chính trị. Theo đó, quy hoạch giống như một công cụ kỹ thuật hơn là để điều hành, phát triển; nặng về thiết kế, nhẹ về thực hiện...
Tóm lại, quy hoạch dựa vào quy chuẩn ban hành từ lâu và chung cho cả nước, như một khu vực phải có bao nhiêu phần trăm đất làm cây xanh, bao nhiêu phần trăm đất làm khu công nghiệp, văn hóa... Nếu làm quy hoạch theo đúng quy chuẩn sẽ không phù hợp thực tế, dẫn đến treo dự án. Ngược lại, nếu không làm đúng quy chuẩn lại vi phạm pháp luật.
Một đồ án quy hoạch phải thỏa mãn các yêu cầu nhất định, phải có tính khoa học, dựa trên cơ sở dữ liệu và căn cứ khoa học, phù hợp với quy luật. Phải có tính khả thi, bảo đảm đồ án quy hoạch sau khi được duyệt sẽ được thực hiện thuận lợi, tức phải phù hợp với điều kiện thực tế. Quy hoạch phải có tính ổn định, đảm bảo sự kế thừa trong quá trình phát triển, tạo điều kiện hoạch định những kế hoạch dài hạn về kinh tế - xã hội.
Điều cơ bản, quy hoạch phải có tính tối ưu, bảo đảm giải pháp được chọn là tốt nhất, hợp lòng dân. Tóm lại, quy hoạch phải làm sao đảm bảo tất cả những yêu cầu trên nhằm hướng tới mục tiêu giải quyết hài hòa lợi ích của người dân, tạo được động lực phát triển.
 |
Một dự án treo biến thành bãi đất hoang cho cỏ mọc. Ảnh: Tr.Giang |
Để chống dự án treo, ngoài việc đảm bảo các tiêu chí khoa học, khả thi, chúng ta cần có nhiều giải pháp thiết thực và quyết tâm thực hiện. Nhà nước có thể giải tỏa ngay khi công bố quy hoạch, nhất là những khu đất nông nghiệp. Nếu Nhà nước không đủ vốn có thể huy động vốn từ các thành phần kinh tế khác. Cũng có thể huy động các công ty cổ phần, thậm chí cả tư nhân đứng ra bồi thường (có quy chế rõ ràng, phân chia lợi nhuận hợp lý).
Điều này sẽ tránh được việc xây dựng trái phép trên đất đã quy hoạch hoặc giá đất tăng cao, gây trở ngại cho Nhà nước trong việc bồi thường, giải tỏa. Chính quyền cũng phải cân đối quyền lợi của các bên trong quá trình thực hiện quy hoạch, như người ở lại được gì, người di dời được gì.
Thí dụ, khi mở đường, sẽ không công bằng khi người hưởng lợi từ việc mở đường gần như trúng số độc đắc, còn người mất đất coi như gặp nạn. Nếu được giải quyết thỏa đáng quyền lợi, người dân sẽ sẵn sàng hợp tác, giúp Nhà nước thuận lợi trong triển khai quy hoạch.
