Nói đến Đoàn Nguyên Đức (ảnh), nhiều người sẽ liên tưởng đến Tập đoàn CTCP Hoàng Anh Gia Lai (HAGL), một thương hiệu mạnh trong đội ngũ doanh nghiệp nước nhà. Nhưng danh xưng “bầu Đức” cũng là một thương hiệu mạnh. Trong thể thao, ông luôn thể hiện tính táo bạo, dám nghĩ dám làm, thậm chí rất “ngông” nhưng không hề thiếu tính toán.
Đột phá đầu tư bóng đá
 |
Khi hỏi bầu Đức định nghĩa thế nào về thương hiệu, ông trả lời rất ngắn gọn: Thương hiệu là cái tên được nhiều người biết đến. Và cũng có thể xem định nghĩa này là chiến lược xây dựng thương hiệu của bầu Đức trong khoảng 10 năm qua.
Năm 2002, bầu Đức gây ấn tượng cực mạnh trong giới bóng đá khi đưa danh thủ nổi tiếng người Thái Lan là Kiatisuk Senamuang về đầu quân cho CLB bóng đá HAGL của mình.
Thời điểm đó, HAGL chỉ mới thi đấu ở giải hạng Nhất, nhưng có phần kém thế hơn so với CLB bóng đá Đồng Tâm Long An của bầu Thắng cả về chuyên môn lẫn thương hiệu.
Trong kinh doanh, HAGL cũng chỉ được số ít người biết đến là một công ty sản xuất đồ gỗ, nên nhiều người bán tín bán nghi, thậm chí cho rằng bầu Đức “quăng bom” để lấy tiếng.
Nhưng rồi nhiều người đều phải ngỡ ngàng khi ngôi sao bóng đá có biệt danh “Zico Thái” chính thức đến Việt Nam và được bầu Đức “rước” về TP Pleiku, tỉnh Gia Lai để đá cho dội bóng tỉnh lẻ. Đây cũng là khởi đầu cho chiến dịch trải thảm đỏ đón các ngôi sao về Phố Núi của bầu Đức.
Và sau khi thăng hạng chuyên nghiệp, HAGL đã vô địch V-League trong 2 năm liên tiếp 2003 và 2004. Trong giai đoạn này, các cửa hàng đồ gỗ của HAGL xuất hiện ngày càng nhiều tại các tỉnh, thành. Sau đó, mọi người mới bắt đầu tìm hiểu chuyện làm ăn, kinh doanh của bầu Đức.
Nhiều lần trả lời trước báo giới, bầu Đức khẳng định hoạt động bóng đá đã giúp ích rất nhiều trong việc xây dựng thương hiệu của HAGL. Sau thành công của HAGL, đã có một số ông bầu bóng đá sử dụng chiến lược vung tiền chiêu mộ ngôi sao, nhưng đều không thể sánh với cách làm của bầu Đức.
Năm 2006, bầu Đức một lần nữa lại gây sốc cho các fan hâm mộ bóng đá với chuyến đi sang thủ đô London, Vương quốc Anh, để học hỏi kinh nghiệm làm bóng đá và hợp tác với CLB Arsenal. Nhìn hình ảnh ông chủ HAGL nhỏ con, đứng cạnh những danh thủ to cao của Arsenal thời điểm đó, như Adebayor, Gallas, nhiều người đã phì cười.
Nhưng thay vì hồ nghi hoặc coi thường như vụ Kiatisuk, lần này là câu hỏi để ngỏ: Để xem Ba Đức làm ăn ra sao với một CLB danh tiếng. Kết quả là học viện bóng đá HAGL Arsenal JMG ra đời và trong nhiều trận đấu trên sân Emirates của Arsenal, nhiều người đã thấy logo Hoàng Anh Gia Lai Việt Nam chạy trên biển quảng cáo bao quanh sân.
Một sản phẩm khi ra thị trường sẽ phải qua giai đoạn làm quen với người tiêu dùng, sau khi chất lượng được kiểm chứng, thương hiệu mới dần được xác lập. Và đến khi thương hiệu mạnh, ông chủ mới được biết đến. Trường hợp của HAGL ngược lại, người ta biết đến ông chủ, thương hiệu, rồi mới “chứng thực” sản phẩm. Nhưng việc “đi ngược” của bầu Đức đã thành công.
Đi nhanh, coi chừng... tang gia
HAGL từ một công ty sản xuất đồ gỗ, trở thành một tập đoàn có tổng tài sản hàng tỷ USD, bầu Đức từ một người không học hành đến nơi đến chốn trở thành một doanh nhân quyền lực khu vực Đông Nam Á (theo bình chọn của Wall Street Journal), tất nhiên không chỉ nhờ bóng đá.
Năm 2007, từ chỗ là một doanh nghiệp tập trung cho lĩnh vực bất động sản, HAGL đã có chiến lược mở rộng sang các ngành nghề khác như cao su, thủy điện, khoáng sản… Cũng nhờ vậy, sự suy thoái của thị trường bất động sản trong những năm qua không ảnh hưởng nhiều đến hiệu quả kinh doanh của HAGL, mà còn tiếp tục củng cố vị thế của tập đoàn trên bình diện trong nước cũng như quốc tế.
Năm 2011, HAGL đã phát hành thành công trái phiếu quốc tế trị giá 90 triệu USD, phát hành 1.100 tỷ đồng trái phiếu chuyển đổi cho Tập đoàn đầu tư Temasek (Singapore)…
Bầu Đức khẳng định: Hoạt động kinh doanh và đầu tư của HAGL được xây dựng rất bài bản và dựa trên các lợi thế cạnh tranh mà công ty có được.
- Thế nào là kinh doanh bài bản? - tôi hỏi.
- Vòng đời của doanh nghiệp được chia ra các giai đoạn: Từ chỗ nhỏ và vừa, sản xuất đơn giản cho thị trường địa phương, trong nước rồi đến việc thành lập nhà máy, xuất khẩu. Phải xây dựng nhiều nhà máy, nhiều công ty rồi mới tiến đến kinh doanh nhiều ngành nghề. Khi sản xuất lên đến đỉnh cao mới tính đến chuyện đầu tư. Mà khi đã đầu tư phải đi từ những ngành nghề lợi thế của mình.
Năm 2006-2007, nhiều người hỏi tôi tại sao kinh doanh thu lãi lớn, huy động được vốn từ các quỹ đầu tư mà lại không đầu tư vào chứng khoán. Tôi trả lời quỹ đầu tư đưa tiền cho tôi kinh doanh mà tôi đem đi đầu tư chứng khoán thà họ tự làm còn tốt hơn mình.
Một doanh nghiệp muốn trưởng thành và phát triển cần phải đi hết các giai đoạn này. Ai nôn nóng nhảy từ tiểu gia lên đại gia coi chừng… sẽ là tang gia - Đoàn Nguyên Đức trả lời.
 |
Bầu Đức không ngại đối đầu với những tin đồn, dư luận bất lợi về mình. Ảnh: T.CA |
Nhiều người mới gặp bầu Đức ngoài đời không khỏi “choáng” trước phong cách cực kỳ bình dân của vị Chủ tịch HĐQT HAGL với cách nói đặc trưng của người Bình Định - nói chuyện hết sức bỗ bã, nhiều lúc hơi.. thô tục.
Giới quản lý quỹ vẫn còn kháo nhau câu chuyện, sếp của một quỹ khi gọi điện cho bầu Đức không rõ vì vốn tiếng Việt còn yếu hay cách nói có phần trịch thượng đã bị “nạt” lại rằng: “Đ.m mày ở quỹ nào?”.
Giang hồ là vậy, nhưng chưa bao giờ trên sàn chứng khoán có điều tiếng gì về chuyện Đoàn Nguyên Đức chơi đòn hiểm với cổ đông hay phía đối tác. Những tin đồn về việc sử dụng chiêu trò phù phép hay làm xiếc với giá cổ phiếu khiến cho cổ đông thiệt hại gần như không xuất hiện.
Trái lại, ông là một người rất trọng uy tín, nói được làm được, dám nói dám làm và không ít người đã mang ơn bầu Đức vì cách hành xử rất mã thượng.
Mới đây, trong lần bầu Chủ tịch HĐQT CTCP Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF), bầu Đức sau khi nhận vị trí Phó Chủ tịch HĐQT đã phát biểu: “Cả đời tôi chưa từng làm phó cho ai. Nhưng nay tôi chấp nhận làm phó cho bầu Thắng. Điều gì tốt cho bóng đá Việt Nam, tôi sẽ làm”. Có thể nhiều người không thích, nhưng vẫn phải “nể” bầu Đức là vì vậy.
Mới lạ, thận trọng, bài bản
 Vì HAGL cũng như bản thân tôi quá “nổi”, cổ phiếu công ty được niêm yết trên sàn chứng khoán nên khi tôi phát biểu thẳng có thể bị dư luận “bẻ lái” sang một hướng khác, gây ra ảnh hưởng xấu. Cổ đông, nhà đầu tư, hay các đối tác đừng nên quan tâm đến những tin đồn về tôi hay HAGL. Nào là tôi bỏ trốn, nào là sang nhượng bất động sản bỏ chạy... Tôi xin khẳng định rằng, chừng nào tôi còn sống, tôi vẫn làm Chủ tịch HĐQT HAGL, điều hành doanh nghiệp lớn mạnh để đem lại lợi ích cho cổ đông. Nhà đầu tư cần gì có thể gọi điện thẳng đến công ty, bộ phận quan hệ cổ đông sẽ giải đáp tất cả. | |
Ông ĐOÀN NGUYÊN ĐỨC, |
Ngay tại những sự kiện quan trọng nhất của doanh nghiệp là đại hội đồng cổ đông, người ta mới thấy bầu Đức đeo cà vạt theo kiểu cho có, mặc sơ mi nhưng vẫn quần jeans và giày thể thao. Nhưng vượt lên trên vẻ ngoài bụi bặm đó, Đoàn Nguyên Đức luôn khiến người đối diện cảm nhận được tầm nhìn xa và sự sắc sảo đáng kinh ngạc.
Những câu trả lời của ông tại đại hội đồng cổ đông luôn là phần thú vị nhất. Mới đây, trả lời chất vấn của một cổ đông về việc các ngành nghề HAGL theo đuổi phụ thuộc quá nhiều vào tài nguyên mà không đi vào nâng cao chất lượng công nghệ. “Hiện tại, HAGL đã thử nghiệm thành công hệ thống tưới nước theo công nghệ Israrel tại nông trường cao su Hoàng Anh Attapeu (Lào), để vừa tiết kiệm nước vừa gia tăng hiệu quả nguồn nước trồng trọt.
Bên cạnh đó, giống cây cao su của HAGL cũng được tuyển chọn từ Thái Lan, Malaysia, trồng trọt với các biện pháp chăm sóc tiên tiến, chỉ cần 4 năm đã có thể đưa vào khai thác thay vì 6 năm như thông thường. Như vậy, là đã chú trọng đầu tư công nghệ và nâng cao chất lượng chưa?” - Đoàn Nguyên Đức trả lời.
Vài năm trở lại đây, những phát ngôn gây sốc trong kinh doanh của bầu Đức ít hẳn, chủ yếu chỉ thấy ông “nổi nóng” trong lĩnh vực bóng đá. Hỏi nguyên nhân, ông chỉ mỉm cười, cho biết do công ty kinh doanh nhiều lĩnh vực nên công việc ngày một nhiều, làm quên ăn quên ngủ, thậm chí thời gian dành cho gia đình là rất hiếm hoi.
Mới đây Bệnh viện Đại học Y Dược-HAGL đã chính thức đi vào hoạt động. Ông Đoàn Nguyên Đức cho biết, nguồn thu từ bệnh viện sẽ được dùng để tái đầu tư và từ đó phát triển. HAGL chỉ hỗ trợ xây dựng ban đầu. Điều này một mặt tạo động lực phát triển tập đoàn, mặt khác cũng không ảnh hưởng đến lợi nhuận của cổ đông.
Cũng vì Đoàn Nguyên Đức quá xông xáo và đạt hiệu quả cao trên thương trường, một số người lo ngại trong đội ngũ lãnh đạo HAGL sẽ không ai đủ sức thay thế ông. “Ban Tổng giám đốc của HAGL đã và đang làm rất tốt công việc của mình. Các anh cứ nhìn vào thành quả của HAGL để thấy.
Một mình tôi không thể giải quyết hết được mọi chuyện, tất nhiên phải có các cộng sự. Có người e ngại đội ngũ cộng sự hiện nay có thể làm tốt công việc khi công ty có quy mô nhỏ, nhưng giờ đã trở thành công ty hàng tỷ USD thì chưa chắc.
Nhưng thử hỏi cách đây chục năm chúng ta có công ty tỷ USD nào đâu mà tìm ra CEO có kinh nghiệm. Vừa làm, vừa học hỏi với quyết tâm cao thì sẽ thành công. Và Ban giám đốc HAGL vẫn đang làm tốt chức trách của mình”- bầu Đức khẳng định.
Mới đây một số tờ báo đề cập vấn đề không mới của bầu Đức là chuyện “phá giá” bất động sản. Nói về điều này, ông luôn khẳng định, giá mình bán ra có thể thấp nhưng công ty vẫn lãi, như vậy không phải là phá giá, mà do kiểm soát chi phí thấp.
Một vấn đề không mới, thậm chí đã quá quen thuộc với nhiều người, nhưng với thương hiệu Đoàn Nguyên Đức, lại có thể thu hút rất nhiều người quan tâm. Sức hút của ông có lẽ nằm ở chỗ đó. Nói đến ông là người ta chờ đợi những điều mới lạ, độc đáo nhưng rất bài bản.
