> Bài 1: Dự án 10 năm vẫn chưa hết "treo"
> Bài 3: Làng đại học vẫn là… xóm nhà lá
> Bài 4: Bãi rác giữa phường Tân Thới Nhất
Dự án ga Bình Triệu (phường Hiệp Bình Chánh, quận Thủ Đức, TPHCM) được Kiến trúc sư trưởng TPHCM phê duyệt từ tháng 3-2002, nhưng đến nay, qua 9 năm, dự án vẫn còn nằm trên giấy. Trong khi đó, tại vùng quy hoạch dự án này, bộ mặt đô thị bị nham nhở, cuộc sống người dân đảo lộn.
Khu đô thị tự phát
Nhằm giải tỏa tình trạng ách tắc giao thông do ga Sài Gòn nằm trong trung tâm TP, ngày 18-3-2002, Kiến trúc sư trưởng TP đã phê duyệt dự án ga Bình Triệu với quy mô 60ha tại phường Hiệp Bình Chánh, quận Thủ Đức. Lúc bấy giờ, mặt bằng khu quy hoạch dự án phần lớn là đất nông nghiệp nhiễm phèn nặng, nông dân chủ yếu trồng mai kiểng và cừ tràm. Nhưng rồi do dự án “treo” quá lâu, trong khi nhu cầu chỗ ở của người dân ngày càng bức thiết nên tại khu vực này đã mọc lên ngày càng nhiều nhà xây dựng trái phép.
Cơn lốc đô thị hóa tự phát đã nhanh chóng biến khu đất nông nghiệp này thành một xóm lao động. Hầu hết các công trình hạ tầng như đường giao thông, hệ thống thoát nước ở đây chủ yếu do người dân tự bỏ tiền ra làm, không theo một quy hoạch nào. Những người ít tiền đã về đây mua rẻ đất giấy tay rồi cất nhà không phép, nên nơi đây làng chẳng ra làng, phố chẳng ra phố.
 |
Dự án ga Bình Triệu sẽ chiếm một diện tích lớn của phường Hiệp Bình Chánh. Ảnh LÃ ANH |
Bên cạnh những căn nhà cấp bốn xây cất tạm bợ vẫn có những khu vườn bỏ hoang, không trồng trọt nhiều năm, cỏ tranh, cây dại mọc um tùm, ao tù nước đọng. Càng đi sâu vào càng có nhiều khu nhà lụp xụp tạm bợ, chen chúc nhau, lối đi lầy lội, hẹp chưa quá 1m. Có những khu nhà chỉ lèo tèo vài căn, xung quanh toàn lau sậy, ao và kênh đen ngòm. Anh Trần Tấn Tài, cư dân nơi đây, cho biết khu vực này mùa mưa ngập nước rất hôi hám, mùa khô rất nhiều muỗi. Tuy vậy giá nhà đất ở đây vừa túi tiền của phần lớn người dân nhập cư nên họ không có sự chọn lựa nào khác.
“Giải cứu” nửa vời
Đến bây giờ, việc sang nhượng đất trái phép ở đây vẫn diễn ra. Khi nghe hỏi giá đất, một “cò đất” tên Bình đã vồn vã dẫn đến một khu đất nằm trong khu quy hoạch ga Bình Triệu có diện tích 5 x 15m, ra giá 700 triệu đồng. Khi được hỏi về việc mua bán bằng giấy tay, đất nằm trong vùng quy hoạch chưa chuyển mục đích sử dụng sang đất ở làm sao xây nhà, Bình tiết lộ: “Cứ yên tâm! Muốn xây nhà bỏ thêm 50 triệu đồng sẽ có người “lo” cho xây, với điều kiện chỉ xây dựng tối đa trong 10 ngày".
Nhiều người trong khu vực này cho biết muốn xây nhà phải chung chi cho “cò” từ 10 triệu đến vài chục triệu đồng, còn “cò” chi tiếp cho ai thì không biết. Một cán bộ UBND phường Hiệp Bình Chánh, thừa nhận do nhiều hộ dân ở đây có con cái lớn muốn dựng vợ gả chồng, cần cất nhà ngay trên mảnh đất gia đình họ, mà không cho thì cũng thấy áy náy, còn cho thì vi phạm, nên đôi lúc phải "du di".
Ông Lê Văn Lộc, Phó Chủ tịch UBND quận Thủ Đức, cho biết UBND quận đã có kiến nghị xem xét điều chỉnh quy hoạch dự án ga Bình Triệu trên cơ sở khả thi. UBND TPHCM và Bộ GT-VT đã họp xem xét việc này nhưng vẫn chưa gút được. Mới đây, để giải tỏa cho những hộ dân nằm trong quy hoạch treo, UBND TPHCM đã có Quyết định 68, cho phép các hộ dân có đất nằm trong vùng quy hoạch dự án chưa triển khai có thể xin phép xây dựng tạm đến 5 tầng. Đến khi dự án triển khai, người dân phải tự tháo dỡ và không được bồi thường.
Song, phần lớn diện tích đất nằm trong dự án ga Bình Triệu là đất nông nghiệp, trong khi việc cho phép xây dựng tạm chỉ xét với trường hợp đất ở. Do khu vực này nằm trong vùng quy hoạch “treo” nên 9 năm nay người dân không thể chuyển mục đích sử dụng. Nhiều người bảo nhau chẳng biết đến khi nào dự án ga Bình Triệu được triển khai, do đó cứ cố tìm cách xây một căn nhà nhỏ ở tạm rồi hãy tính sau.
